Өлең, мен сені аялап өтемін!

            





Мен сені қызғанамын



Мен сені қызғанамын,

жалт етіп қарағанынан емес қыз баланың,

мен ешқашан қызғанбадым қызға, жаным.

олар менің қашан да ақ тілеушім ғой,

байбалам сап несіне сызданамын.

Көкірегіңде мен тұрып, шамаң жетсе

басқа жұртқа мейлің сен жүз қарағың!

Мен сені қызғанамын,

бәз біреулер өктемсіп, басынғанда
(өктемсушілер көбейді, ғасырдан ба?)
доспын дейтін жігіттер бірге отырып,
сенен сырын қулықпен жасырғанда.
Осылардың бәрі оқ боп қадалады
Сені нәзік сүйетін ғашық жанға.
Мен сені қызғанамын,
қадіріңді біреулер білмегенде,
сені сырттай көре алмай, күндегенде,
өзің жайлы орынсыз мысқыл айтса
қаным қайнап кетеді бұл денемде.
...Осыған да шүкірлік - пақырлық қой,
Қызғанышсыз, махаббатсыз күн көрем деу.

***


Мен сонда жылап қалғам,
Сен сезбедің. Кетті ұшып жыраққа арман.
Бұның бәрі неліктен? Білесің сен –
өзіңді ұнатқаннан.
Сосын-сосын жүргеннен ұмыта алмай,
Алып ұшып жеткенде жырақтардан.
Кездеріңді алдымда құлап-талған,
Өліп-өшіп өртенген кезеңдерің,
сосын...түк болмағандай безергенің.
Осыларға түсінбей мың ақтарғам,
Басым қатып шешілмес сұрақтардан.
Сезіміңнің соншалық жалғандығы
Сен үшін бір сәт екен арман құны!
...Мен сонда жылап қалғам,
Өзіңді жек көргеннен және де
...ұнатқаннан!

*** 

Жанымда жүршi
Аласармайтын армандай асқар тауым боп,
Шiлдедегi аппақ жауын боп.
Сенiмен жүрсем –
Мынау жалғанда мен көтермейтiн ауыр жоқ,
Бет қаратпайтын дауыл жоқ.
Сенсiз күндерiм –
Бұлыңғыр күнгi көңiлсiз күңгiрт екiндi.
Сезбей-ақ күннiң шуақ сәулесiн, жұпар
самалды не түнгi
өмiр сонда да мәз боп өкiнбей
ойсыз байғұстар секiлдi...
Жанымда жүршi
Көңiлiмнiң арай рауандап атқан таңы боп,
Кiршiк шалмаған менiң әжемнiң ары боп.
Күйдiре түссiн өзiмшiл мына жүректi
Сендегi сөнбес жалын от.
Әйтеуiр осы тiрлiк дегеннiң мен үшiн
өзiңсiз ешбiр мәнi жоқ.


***

Екеу-ақпыз. Отырмыз тiл қатыспай.

Сен Күншығыс, мен бейне Күнбатыстай.

Бұл үнсiздiк қанша күн өмiр сүрмек,

Жүрушi ек қой қайғы да, мұң да құшпай.

Неге-неге осынша алыстадық,

өлiп-өшкен жүректi жаныштадық.

Сен отырсың жiгiттiк өрлiгiңмен

иiлуге алдымда намыстанып.
Менде ме деп бар кiнә, мұңға баттым,
құптамаппын бас иiп, тыңдамаппын.
Көтергендей аспанды мен де отырмын
Нәзiк жыныстығымды бұлдап-ақ тым.
Қойшы, жаным, пайда не бұдан ұтқан,
Жүдеу тартты дүние, құлазып маң.
Бiз екеумiз «сыймаймыз», несiне онда
татулықты күтемiз мына жұрттан...

***
Бiлесiң ғой,
онсыз дүмпуiне шыдамай сағыныш-зардың,
жанымдағы жанартау – жарылыстардың,
көз аштырмас бiр сезiм дауылынан
жай таппай алып-ұшқанмын.
Ол жоқ жерде
таңдайдағы дәмiмен бал үмiттердiң,
толқынына тұншығып алынып шердің
ештеңені ешкiмдi көзiме де iлмей
тек соған табынып, сендiм.
Үзiлiп қыршын,
Сонан соң...
өтетiн болды жабырқау, жеке кештерiм...
Қайғым бар (бiлем – басқалар бекер дескенiн)
ол - өзгенi сүйе алмай
жалғыздықпенен
мәңгiлiк жетелескенiм.
Таппадым басқа
Жаралы жанның бiр емiн.
Махаббат аңсар менiң де балғын жүрегiм...
«Кiмдi де болса, әйтеуiр сүйшi, - деп, - жүрек!»
Жалындым, талдым, жүдедiм...

***


Бәрi менiң есiмде:
сенi күтiп терезеден қараумен
минут санап тұрғаным.
жанымды өртеп бiр жалын;
сөндiре алмай сағыныштың мұңдарын;
сосын сенiң кiрiп келер сәттерiң,
тiлсiз, үнсiз аймаласқан тәттi ерiн...
қос жүректе – ақ сезiм мен пәк сенiм;
көп iшiнде сыр ақтарып көзбенен
жырақ шығып өзгеден
оңашарақ қалуды ылғи көздеген;
сәтке ынтығып шырын-бал,
қол ұшынан бойға тарар жылулар,
тек екеумiз түсiнетiн сыбырлар;
құлақ қоймай еш үнге,
сезiм селiн ынтығып бiр кешуге
аласұрдық.
Бақыт па бұл, кесiр ме?
Бiрақ бәрi есiмде.

***
Мен онымен қай кезде көрiсемiн?
қашан?
Қашан?
Айтшы сен соны, сенiм?
Мен қашанғы аңсаумен аласұрып,
жүрегiмдi, миымды таң асырып,
тарта берем күтудiң мұңды азабын,
тағдыр қашан қояды бұл мазағын?
Көрмей,
құшпай
елесiн серiк қылып
қашанғы мен қайғылы жыр жазамын?
Қашанғы ендi мен оны ұмытпаймын,
қашанғы iште жатады ұлып қайғым?
Қашан, қашан ұшады сағым болып
жүрегiме iлiнген құлыптай мұң?
Мен қашанғы iшiмнен шыңғырамын,
Қашан, қашан басылар бұл құмарым,
ей, Адамдар, айтсаңшы бiреуiң кеп
қандай емнен жазылар жынды жаным?


***
Неге осы мен өзгеден басқарақпын,
неге жұртқа шат жерде жасқа баттым?
Басқалардай неге мен елтiмеймiн
самалына, көркiне бақша-бақтың?
Жерiк әйел секiлдi есiм ауып,
неге саған осы мен ашқарақпын?
Басым дал-дал. Бiлмеймiн
немен, қалай тынарын бұл күндерiм,
қалай қуам көңiлдiң бұлтын, желiн;
немен басам, бiлмеймiн, жанымдағы
мизам күнгi найзағай күркiлдерiн.
Жанар – найза, iшiм от, қол дәрменсiз,
жауға алдырған батырдай жұртын, жерiн.
Келем көзсiз дауылда араласып,
Саған жетiп құлауым мүмкiн менiң.






ОЛ ОҚУШЫ БОЛА МА?

Самат деген бір бала
шалбарын да су жаңа
шаң-тозаңға былғайды,
көше кезіп зырлайды.
Төсегінен тұрып ап,
жуынбастан бұрын-ақ:
"Киімдерім қайда?"- деп,
жылайды екен, әйда, кеп!
Апасы іздеп соңынан,
дедектетіп қолынан –
тамақ іш деп сүйрейді,
сонда да үйге жүрмейді.
Бақшаға да бармайды,
сурет те салмайды.
Әріпті де түртпейді,
тек ойыны бітпейді.
Бір қылығы тым ұят:
жаман сөзге үйір-ақ.
Мектепке ертең ала ма
дәл осындай баланы,ә?!
   


ТҮСІМЕ КІРДІҢ ТАҒЫ ДА

Түсіме кірдің тағы да,
қарағым!
Бермеді маза жаныма
азабың.
Күдерімді үзіп өмірден,
кетсең де жырақ өңімнен,
кетпедің бірақ көңілден.
Ұмытсам деп-ақ бұл жайды
тіледім,
басқаға мойын бұрмайды
жүрегім.
Шашқандай сәуле бағыма,
нәр беріп мұңды жаныма,
түсіме кірдің тағы да.


САҒЫНЫШ

Қиялым сен жақтарда,
Жүрегім алып-ұшып.
Отырам ел жатқанда
сені аңсап, жанып-ысып
айырмасы:
Үмітпен келер деген
жолыңа қарайладым.
Тек маған сенер деп ем,
қайдасың, арай бағым?
Өткіздім тағы қысты…
көктем жоқ бұл көңілде.
Мендегі сағынышты
сезінбей жүргенің бе?




Ей, адамзат! 
Қара жерге гүл еккен, 

Қара орманды күл еткен! 

Тыңда менi жүрекпен! 

Тыңда менi, сан жұрттар! 

Кең әлемде кеуделерде тарлық бар, 

тұтастық бар, қалдық бар, 

бар әлемде, қара жердiң бетiнде 

соғыс жайлы жарлықтар. 

Дүниеде ұзын қолды үстем бар, 
шарасыз бір күштер бар, 

махаббат бар, құрлықтар бар, түстер бар. 

Жанартау бар, жарылу бар, дүмпу бар, 
Сәндi үйлерде күңкiл бар. 
атпай, аспай құрту бар.

Адалдық бар, мейiрiм бар, зорлық бар, 

қайратыңды қайнатады қорлықтар. 

ұлылық бар, даналар бар, мұрат бар, 

шың аталған қырат бар. 

Бiрақ соның бәрiнен 

биiк тұрған бiр күш бар, 

дидарына Жер де құштар, Күн құштар: 

ол – нәзiктiк, 

мәңгi шуақ, нұры – қүт, 

сарқылмайтын жылылық, 

ол тiрлiктiң қуаты – 

ӘЙЕЛ атты ҰЛЫЛЫҚ!

***

Ұйқыда теңiз, 
албырап жатыр арулардай құлпырып, 
Дүние-ай, қанша сұлулық деген, 
Нәзiктiк деген тұр тұнып! 
әшейiндегi арман боп жүрген аспан да 
Бүгiн қас қақпай 
Телмiрiп тұрды ынтығып. 
Мен тұрдым сонда 
Алапат ойдың толқындарына мың батып, 
Көңiлiмде бiр сәт қол жетпестерге 

Жанымның күйiн тыңдатып. 
Қарсы ағыстарға құлашты 
сермеп кеттiм мен, 
Қалғып кетпесем – бұл бақыт!




                                   




2121

Комментариев нет:

Отправить комментарий